Τυχερά παιχνίδια και συνήθειες των μαθητών

2014-05-21 09:34

Τυχερά παιχνίδια και συνήθειες των μαθητών

Ομάδα Μαθητριών: Ζαντή Κυριακή, Γρηγορίου Ντιάνα

Συντονιστές Καθηγητές: Νικόλας Νικολάου, Μαρία Παρασκευά, Ευρούλλα Ευριπίδου

Έμπειρος Ερευνητής: Δρ Γιώργος Γιαλλουρίδης, Επιθεωρητής Δημοτικής Εκπαίδευσης

Λύκειο Αγίου Αντωνίου, Σχολική Χρονιά: 2013 – 2014 

Τα τυχερά παιχνίδια συναρπάζουν όλους τους οπαδούς τους. Στηρίζονται στη βαθιά επιθυμία του ανθρώπου να ρισκάρει και στην ελπίδα του να κερδίσει μεγάλα ποσά. Τα τυχερά παιχνίδια βασίζονται σε ανεπτυγμένα μαθηματικά και υπάγονται στους νόμους των πιθανοτήτων, είναι ουσιαστικά η ανάληψη κινδύνου (ρίσκου) για να κερδίσεις μεγάλα έως και τεράστια ποσά. Τα τυχερά παιχνίδια είναι πολλά και διάφορα, νόμιμα ή παράνομα, ενδιαφέροντα αλλά και έξυπνα πολλές φορές συνδυάζουν και απαιτούν οξεία αντίληψη, παρατηρητικότητα, μνήμη, ψυχολογία αλλά πάνω από όλα τύχη. Όλα τα τυχερά παιχνίδια βασίζονται πάνω στην θεωρία των πιθανοτήτων. Η Θεωρία Πιθανοτήτων είναι ο κλάδος των μαθηματικών που ασχολείται με την ανάλυση τυχαίων φαινομένων. Ξεκίνησε από τον 17ο αιώνα από τα τυχερά παιχνίδια και έφτασε στις μέρες μας να είναι χρήσιμη σε όλες τις μορφές της κοινωνικής δραστηριότητας. Η θεωρία Πιθανοτήτων χρησιμεύει και εφαρμόζεται στις περισσότερες επιστήμες.

Μέσα από την διενέργεια της δικής μας ερευνητικής εργασίας γίνεται προσπάθεια, αφού αναφέρουμε πρώτα τη βιβλιογραφική ανασκόπηση να απαντήσουμε στα πιο κάτω ερευνητικά ερωτήματα:

  • Διερεύνηση αν οι έφηβοι που παίζουν τυχερά παιχνίδια γνωρίζουν την πιθανότητα τους να κερδίσουν
  • Να μάθουμε σε ποιο βαθμό υπάρχουν οποιεσδήποτε συνήθειες γύρω από τα τυχερά παιχνίδια
  • Να διερευνήσουμε σε ποια ηλικία ξεκινούν να παίζουν οι έφηβοι και με ποιο ρυθμό
  • Να διερευνήσουμε κατά πόσο η επίδοση των μαθητών στο σχολείο είναι παράγοντας που επηρεάζει την κρίση τους στα τυχερά παιχνίδια.  

Παρουσιάζονται τα αποτελέσματα έρευνας που έγινε σε 5 σχολεία (2 γυμνάσια και 3 λύκεια σε όλους τους μαθητές για να δούμε και την διαβάθμιση σε σχέση με την ηλικία που ξεκινούν να παίζουν τυχερά παιχνίδια). Μέσα από την ανάλυση των 300 και πλέον ερωτηματολογίων που πήραμε από τους μαθητές γίνεται συζήτηση και καταλήγουμε στα συμπεράσματα μας σε σχέση με την έρευνα.   

Τα τυχερά παιχνίδια δελεάζουν πολλούς που μάλλον αγνοούν την πιθανότητα να κερδίσουν. Μια έρευνα σε μαθητικό πληθυσμό για αυτό το θέμα πρέπει να δώσει το έναυσμα για μια μεγαλύτερη έρευνα που να διερευνά και τους ψυχολογικούς παράγοντες για εύκολο κέρδος αλλά και να ψάχνει σε βάθος για τα βαθύτερα αίτια που οι νέοι αρχίζουν να παίζουν τυχερά παιχνίδια (μπορεί ακόμα και η συσχέτιση με το βαθμό επίδοσης του μαθητή να σχετίζεται και να έχει κάποια σημασία. Η ιδέα του εύκολου κέρδους σε σχέση με την προσπάθεια για καλή επίδοση, για σπουδές κλπ.). Φυσικά το αν παίζουν ή όχι τυχερά παιχνίδια είναι ακόμα μια απάντηση που θα πάρουμε μέσα από την έρευνα.

Ιστορία των πιθανοτήτων και των τυχερών παιχνιδιών

 

Η θεωρία των πιθανοτήτων σαν επιστήμη

Η θεωρία  των Πιθανοτήτων σαν επιστήμη έχει τις πηγές της από τον 17ο αιώνα. Στην αρχαία ιστορία η τύχη (τυχαιότητα) διαπλεκόταν με την μοίρα. Πχ για να καθορίσουν τη μοίρα τους έριχναν ζάρια. Και έτσι με το καιρό τα ζάρια εξελίχθηκαν σε παιχνίδια τύχης. Πριν από 3000 χρόνια ο πρώτος λαός που τυποποίησε την τύχη και τις πιθανότητες ήταν η Κίνα. Έπειτα οι Ιταλοί τον 10ο αιώνα άρχισαν να τυποποιούν τις πιθανότητες που σχετίζονταν διάφορα τυχερά παιχνίδια. Η ανάπτυξη της έννοιας «τύχη» υπήρξε σταδιακή.

Τον 19ο αιώνα παρουσιάστηκε μια απόδειξη για την ταχύτητα των ψηφίων  του αριθμού π. Ο Αριστοτέλης  έγραψε για το τυχαίο και το απροσδόκητο κριτικάροντας τους αρχαίους φυσικούς που δεν παραδέχονται τα τυχαία γεγονότα. Επίσης αναφέρει ότι οι άλλοι Φυσικοί  παραδέχονται ότι η τύχη είναι αιτία αλλά δεν μπορεί να την συλλάβει ο ανθρώπινος νους και πως είναι κάτι το Θεϊκό και γεμάτο μυστήριο. Μετά από αυτά  που έγραψε ο Αριστοτέλης φθάνουμε στην αναγέννηση. Η παρατήρηση και το πείραμα απόκτησαν μεγάλη σπουδαιότητα. Τότε είναι που ανατυπώθηκε η θεωρία των πιθανοτήτων. Το γενικό συμπέρασμα είναι πως στα τυχερά παιχνίδια οφείλεται η ανάπτυξη της θεωρίας των πιθανοτήτων. Τα τυχερά παιχνίδια υπήρχαν και στην αρχαιότητα. Σε ένα από τα πολλά βιβλία τυχερών παιχνιδιών που έγραψε ο Gerolano Cardano, γράφει ότι τα τυχερά παιχνίδια τα ανακάλυψε ο Παλαμήδης στην διάρκεια του Τρωικού πολέμου για να περνούν την ώρα τους οι στρατιώτες. Το χαρτοπαίγνιο ανακαλύφθηκε στη Γαλλία το 1300-1400 μ.Χ. Απο τον 14ο αιώνα άρχισαν να λειτουργούν οι πρώτες ναυτικές ασφαλίστηκες σχέσεις παραγωγής. Οι πιθανότητες χρησιμοποιήθηκαν σε πολλούς τομείς (δημογραφία, δικαιοσύνη, ασφάλιστρα, λαχεία κλπ)

Οι πρώτοι υπολογισμοί

Τα πιο φαινομενικά  προβλήματα που μπορούν να θεωρηθούν  προβλήματα πιθανοτήτων είναι οι υπολογισμοί των δυνατών περιπτώσεων όταν  ρίχνουμε μερικά ζάρια. Λανθασμένα γινότανε ο υπολογισμός των δυνατών περιπτώσεων. Η «Αγία Κωμωδία» γράφτηκε το 1307-1321 από τον Dante  Aliglieri που αναφέρεται στο ρίξιμο των ζαριών. Ο Benvenuto D’ Imola υπολόγισε ότι όταν ρίξουμε 3 ζάρια υπάρχει μια περίπτωση να πάρουμε άθροισμα 4. Έκανε όμως λάθος στον υπολογισμό του 4 αφού υπάρχουν 3 περιπτώσεις(1,1,2), (1,2,1) και (2,1,1).

Η διαίρεση του στοιχήματος θεωρείται σαν η αρχή της μελέτης των πιθανοτήτων. Ο Pacioli για το πρώτο πρόβλημα λέει πως η διαίρεση πρέπει  να γίνει ανάλογη με 50:30.

Ο Cardan, ο οποίος  έγραψε βιβλίο και ήταν γιατρός  και Μαθηματικός και ασχολείτο με διάφορα προβλήματα των τυχερών παιχνιδιών υπολογίζει σωστά τις περιπτώσεις στο ρίξιμο 2 ζαριών και πως αν ρίξουμε 3 ζάρια οι περιπτώσεις είναι 216. Με την ιδέα της μέσης τιμής εισήγαγε τα τυχερά παιχνίδια. Πιο σημαντική όμως φαίνεται να είναι η παρατήρηση του Cardan, πως όταν έχουμε μικρό αριθμό ρίψεων η συχνότητα με την οποία εμφανίζονται διάφορα γεγονότα διαφέρει πολύ λίγο από την αντίστοιχη πιθανότητα για μεγάλο αριθμό ρίψεων. Με όλα αυτά ο Cardan είχε σαφή εικόνα για τις επιπτώσεις του νόμου των μεγάλων αριθμών, η οποία ανακαλύφθηκε 200 χρόνια αργότερα από τον J.Bernoulli.

Με την θεωρία των Σφαλμάτων σήμερα η ανάπτυξη της θεωρίας των πιθανοτήτων δεν έχει καμία σχέση με τα τυχερά  παιχνίδια (Κουννιάς, 1973). Όμως και πάλι χρησιμοποιείται ορολογία στην διατύπωση πολλών προβλημάτων πιθανοτήτων.

Σήμερα ακούμε  και κάποιες εκφράσεις όπως:

  • «Είχε μια απίθανη συνάντηση»
  • «Είναι πολύ πιθανόν να βρέξει αύριο»
  • «Το πιθανότερο είναι να..»

Pascal Fermat Huygens

Από την εποχή των Blaise Pascal (1623-1662), Pierre Ferman (1601-1665) και  Christiaan Huygens (1629-1695) άρχισαν συστηματικά να ασχολούνται με τις πιθανότητες και το πρόβλημα της διαίρεσης του στοιχήματος. Ο ευγενής Γάλλος φίλος του Pascal o Chevalier de Mere, σε ένα γράμμα  του είχε θέσει το εξής πρόβλημα: Δύο παίκτες στοιχηματίζουν από 32 πιστόλια και τα κερδίζει αυτός που θα κερδίσει πρώτος 3 παιχνίδια. Αν σταματήσουν το παιχνίδι όταν ο Α κερδίσει δύο παιχνίδια και ο Β  ένα, πώς θα μοιράσουν το στοίχημα;

 

Ο συλλογισμός του Pascal ήταν πως εάν ο Α κερδίσει άλλο ένα παίρνει τα 64 πιστόλια 32+32=64, αν χάσει όμως ένα, τότε είναι στην ίδια κατάσταση με το Β, οπότε παίρνει τα δικά του 32. Έτσι ο Α παίρνει 32+16=48 . «Αν τα παιχνίδια είναι 2-0, τότε ή θα πάρει τα 64 ή αν κερδίσει ο Β στο επόμενο παιχνίδι θα μοιραστούν 48 με 16. Έτσι ο Α πρέπει να πάρει 32+16+8=56 και ο Β, 8. Τέλος αν τα παιχνίδια είναι 1-0 τότε αν κερδίσει ο Α παίρνει  32+24=56 ενώ αν χάσει παίρνει 32 έτσι ο Α πρέπει να πάρει 32+24/2=44 και ο Β 20.

 

Δεσμευμένη πιθανότητα

Αργότερα ήρθε η έννοια της δεσμευμένης πιθανότητας .Στα γραπτά  του Thomas Bayes που βρέθηκαν μετά τον θάνατο του, στα οποία ασχολείτο με τις Πιθανότητες και δημοσιεύθηκαν το 1763, μιλά για ανεξάρτητα γεγονότα και τον πολλαπλασιαστικό νόμο των Πιθανοτήτων.

Τυχερά παιχνίδια και ο Τζόγος

Ο Ντοστογιέφσκι, ένας μεγάλος συγγραφέας, γράφει πως οι Έλληνες ίσως να είναι και μεταξύ των κορυφαίων τζογαδόρων σε αυτόν τον κόσμο, σε αντίθεση με τους Εσκιμώους που ίσως να είναι οι μόνοι που δεν έχουν ασχοληθεί με τυχερά παιχνίδια. Ο τζόγος δεν είναι νεοεμφανιζόμενη ασθένεια αφού και στην αρχαιότητα οι άνθρωποι έπασχαν από αυτή την ασθένεια πχ: πεσσούς, κορώνα γράμματα κ.α.

Μετά από ένα χρονικό διάστημα ανακάλυψαν το Λόττο και το λαχείο, τα οποία στην εξέλιξη των πραγμάτων υιοθετήθηκαν από το κράτος και νομιμοποιήθηκαν. Κυρίως γιατί το κράτος ανακάλυψε πως μπορούσε να βγάλει πολλά λεφτά από την νομιμοποίηση του τζόγου και την απαγόρευση του από ιδιώτες. Το παιχνίδι ΛΟΤΤΟ εμφανίζεται πρώτη φορά στην Ιταλία το 1700 μ.Χ. Η αρχική του ονομασία ήταν “LOTTO DI GENOVA”  και με συνδυασμό “5 από 90”. Στη Γερμανία όταν έφθασε παρενέβη το κράτος για να καταργήσει τα «ανήθικα παιχνίδια» που κατέστρεφαν ανθρώπους και οικογένειες, κάτι που αληθεύει. Το ΛΟΤΤΟ με τη σημερινή του μορφή καθιερώθηκε στη Γερμανία το 1955 και στη συνέχεια με διάφορες μορφές εξαπλώθηκε στις περισσότερες χώρες του κόσμου.

Το πρώτο επίσημο λαχείο εξεδόθη με διάταγμα από τον βασιλιά Γεώργιου Α’ στις 19 Νοεμβρίου 1874. Αυτό το λαχείο είχε σκοπό να εξοικονομήσει πόρους για αρχαιολογικές ανασκαφές. Και έτσι συνέχισαν να δημιουργούν νέα λαχεία με σκοπό να πάρουν χρήματα τα κράτη.

Στις ΗΠΑ, ο αριθμός των χρημάτων που παίζονται σε τυχερά παιχνίδια είναι δύσκολο να υπολογιστεί για ένα χρόνο αλλά ένα περίπου θα ήταν ένα τρισεκατομμύριο δολάρια- πεντακόσια δισεκατομμύρια στο νόμιμο τζόγο, και άλλα πεντακόσια δισεκατομμύρια στον παράνομο. Οι πιο έγκυρες στατιστικές δείχνουν ότι περίπου δέκα εκατομμύρια Αμερικανοί, περισσότεροι απ' ότι το σύνολο των αλκοολικών, είναι αθεράπευτοι τζογαδόροι. Με το πέρασμα του χρόνου ο τζόγος γίνεται όλο και πιο δημοφιλής και αποδεκτός (τυχερά μηχανήματα σε κάθε κατάστημα νεωτερισμών, σε βενζινάδικα και χαρτοπαικτικές λέσχες. Στοιχήματα σε ιπποδρομίες και κυνοδρομίες εκτός χώρου αγωνίσματος, το Ιντερνέτ και στοιχήματα σε αθλήματα). Σε όλα αυτά προσφέρεται ο τζόγος.

Αυτή λοιπόν είναι η θεωρία των πιθανοτήτων, η συσχέτιση τις θεωρίας αυτής με τα τυχερά παιχνίδια και η ανάπτυξη σ’ αυτά. Εμείς θέλοντας να δούμε τη σχέση των σημερινών νέων με τα τυχερά παιχνίδια προχωρήσαμε στη διεξαγωγή της έρευνας σε 5 σχολεία της Επαρχίας Λεμεσού. Πριν όμως προχωρήσουμε στην έρευνα επισκεφτήκαμε ένα πρακτορείο του ΟΠΑΠ για να δούμε τι κάνουν οι άνθρωποι και πώς αντιμετωπίζουν την κατάσταση αυτοί που παίζουν και να μάθουμε επίσης για τα τυχερά παιχνίδια, έτσι ώστε να μπορέσουμε να εξαγάγουμε τις πιθανότητες να κερδίσει κάποιος παίζοντας το συγκεκριμένο παιχνίδι του ΟΠΑΠ.

Ολόκληρη η εργασία εδώ: 05 tixera paixnidia.pdf (2256808)